{ "title": "Bamya Nasıl Dikilir", "image": "https://www.bamya.gen.tr/images/bamya-nasil-dikilir.jpg", "date": "19.01.2024 22:41:39", "author": "Selen Karadeniz", "article": [ { "article": "Bamya nasıl dikilir, anavatanı Afrika olan bamya, ılıman ve tropik iklim etkilerinin görüldüğü bölgelerde yetişebilir. El ayası gibi yaprakları bulunan bamyanın, çınar yaprağı gibi tüylü ve dilimli şekilde, çiçekleri kirli sarı ortası kırmızı renktedir. Bitkinin meyveleri beş köşeli, sivri uçlu kılıf şeklinde sarımsı yeşil renktedir. Meyvelerde koyu kıvamda, yapışkan bir salgı bulunmakta, küçük tohumlara sahiptir. Tüylü meyvelerin sertleşmeden toplanması nedeniyle, küçük boydaki bamyalar 3-5 cm'ye kadar olur. Toplanmadığı takdirde bamyalar 30 cm'ye kadar büyüyebilir. Fakat bu boydaki bamyalar tüketilemez.

Bamya nerelerde yetiştirilir?

Ülkemizin hemen her yerinde yetişen bamya, en fazla Ege ve Akdeniz bölgelerinde yetişir. Balıkesir, sultani bamya olarak tanımlanan türleri taze olarak, henüz olgunlaşmadan toplanan Amasya bamyası da kurutulmuş olarak tüketime sunulur. Ülkemizde sadece meyveleri tüketilen bamyanın bazı ülkelerde yaprakları ve tohumları salatalarda, salgısı çorba yapımında kullanılır. En fazla yetiştirilen bamya türleri sultani, Balıkesir, Bornova ve Amasya bamyasıdır.

Bamya dikimi nasıl olur?

Tohumları kadife yeşil renkte olan, kalın kabuklu, 3-5 mm çaplıdır. Bamyaların her birinden 70-90 adet tohum elde edilir. Kalın kabuklu tohumlar olduğundan, daha geç ve zor çimlenirler. Bu yüzden ekim yapılmadan 1 gün evvel tohumlar ıslak bez arasında bekletilir ya da yarım saat kadar asetonda veya alkolde ıslatılır. Çimlenmenin olması için, sıcaklığın ve rutubetin yüksek olması gerekir. Dikimden sonra sulama fazla olursa ya da yağış olursa tohumlarda çürüme olabilir. Sıcak iklim sebzesi olan bamya, yüksek sıcaklıklarda daha iyi verim verir. Ancak düşük sıcaklıklara alıştırılırsa, 5-6 dereceye kadar dayanabilirler. Fakat bu durumda istenen verim alınamaz. Geceleri sıcaklık düşerse, bitki bodur kaldığı gibi, düzenli şekilde mahsul alınmaz. Bamya tohumunun ekiminde hava sıcaklığı 15-20 derecede, toprak sıcaklığı ise 15 derecede olmalıdır.

Bamya her türlü toprakta kolay yetişebilir. Bu bakımdan seçici bir sebze değildir. Başka sebzelerin yetişmediği topraklarda bile yetişebilir. Buna rağmen uzmanların tavsiye ettiği geçirgen, kumlu ve tınlı topraklardır. Bu sayede daha fazla verim alınabilir. Bamya tohumu dikildiğinde toprakta nem fazla olursa, olumsuz sonuçlar ortaya çıkar. Özellikle azot bakımından zengin topraklardaki nodyum uzar, meyvelerin sayısı azalır. Toprakta kaymak bağlama olursa, bamya verimi düşer. Bu nedenle killi topraklarda sorun yaşanır. Bu yüzden üreticiler ilkbaharda tohum ekimi geç dönemde yapılarak, tohumlardaki çimlenme sorunları azaltılmaya çalışılır. Bamya toprak üzerine çıktığında daha kolay gelişir.

Bamya tarlada hazırlanan karıkların boyun noktalarına ekilen tohumlarla üretilir. Az miktarda tüplü fidelerle de bamya üretimi yapılır. Bazen düz tarlaya direkt olarak tohum ekilebilir. İlkbahar geldiğinde toprak fazla derin olmayacak şekilde sürülür. Hava koşullarına göre toprak birkaç güneşlendikten sonra toprağın durumuna göre temel gübreleme yapılmaktadır. Gübreler bir defada verilir. Toprakta tav yeterli olursa, tohum ekimi gecikmeden yapılır. Değilse salma su verilmekte ve toprağın tavlanması için beklenir. Derine ekilen tohumlarda çimlenme zor olur. Çimlenen tohumlar için seyreltme işlemi yapılır. Daha sonra çapa yapılarak, belirli aralıklarla yeniden yapılır. Sulamada küllenme hastalığına neden olabilen yağmurlama sulama tercih edilmez. Salma sulama yapılmalıdır. İlk meyvelerini veren bitkinin sulanması verimi arttırır. Bunun dışında bamya fazla gübreleme ihtiyacı olmayan bir sebzedir.
" } ] }